woensdag 29 oktober 2008

Wim Maes wekte postuum ontroering en kameraadschap


Er zijn maar heel weinig Vlaams-nationale of Dietse voormannen of leiders, die, naast bezielende dichters als Rodenbach, Verschaeve, Wies Moens en Anton van Wilderode, ook in deze - geest- en cultuurloze - tijd nog ontroering én echte volksverbondenheid en kameraadschap kunnen opwekken. Twee van hen, Karel Dillen en Wim Maes, muntten daarin uit. Nam een eivolle Antwerpse kathedraal in de eerste meidagen van vorig jaar ontroerd en heel bewogen afscheid van de stichter en voorzitter van het Vlaams Blok-Vlaams Belang (de allereerste naam in 1977-'78 was "Vlaams-Nationale Partij"/ VNP), dan bracht Voorpost op zondag 12 oktober jl. een, zij het heel wat kleinere, groep van oud-gedienden, vrienden en sympathisanten samen in Brasschaat, waar de onvergetelijke VMO-leider Wim Maes 40 jaar geleden - op 3 oktober 1968 - veel te vroeg overleed. Voor de doorbraak van het Vlaamse - ook volks-Dietse - nationalisme waren Wim Maes en zijn "mannekes" gewoon onmisbaar. Voor de groei van de Volksunie, voor betogingen en protest-acties, o.a. tegen de Franse preken in twee Antwerpse kerken, aan de verfransende, "Vlaamse" Noordzeekust, in de Voer, tijdens de - vergeleken met nu "heroïsche" - Marsen op Brussel en bij tientallen andere gelegenheden waren de VMO-militanten van Wim Maes onmisbaar. Zij voerden uit wat Cyriel Verschaeve al in de jaren 1930 vooropstelde: een durvende en overtuigde militie te zijn, die congressen, landdagen en betogingen daadwerkelijk wist te beschermen! Over de Wim Maes-herdenking van Voorpost, in feite de opvolger van de VMO van Wim Maes, Bob Maes en Bert Eriksson, heeft mijn jonge kameraad en Voorpost-militant Björn Roose, reeds ruime aandacht besteed op zijn weblog, "Geen Björn Roose zonder doornen". Ikzelf wil me hier beperken tot de drie gedichten van weerbaarheid en ontroering, die ik, op verzoek van Voorpost-actieleider Luc Vermeulen aan het graf van Wim Maes en in de gemeentelijke school heb voorgedragen. Uit onze betere volksverbonden en nationalistische lyriek gekozen, zijn het mooie gedichten die beklijven en die de lezers van mijn blog wel eens kunnen bewaren. Ik geef er een kleine toelichting bij, want overal in het "Vlaamse" onderwijs, middelbaar én universitair, zijn gedichten als deze gebannen, om de bekende redenen.

Het eerste gedicht dat ik aan het graf voordroeg is er één van onze "oude" vriend Jos Vinks, één van onze beste dichters, weemoedig, strijdbaar-nationalistisch én ook erotisch in de betere zin van het woord. Jos Vinks, die een deel van zijn vroegere poëzie onder schuilnaam "Jos Dierickx" schreef, was een romanticus en een melancholicus, zoals Karel van de Woestijne, Alice Nahon en Blanka Gyselen. Op de morgen van het schokkende bericht van Wim Maes geheel onverwachte door - door een hartstilstand, gevolg van betwistingen met de VU-top rond zijn VMO?- schreef Jos dit aangrijpend In Memoriam, zéér realistisch en vanuit een diep meevoelen:

In Memoriam Wim Maes
--------------------------------------
De morgen werd paars toen 't bericht werd gesproken;
de stemmen der mannen werden hees van de smart
en in d' ogen der vrouwen zijn tranen ontloken:
de rouw der eenvoudigen greep recht naar het hart.

Er was geen ijdel gebaar in dit leven,
geen kleurige zeepbel van sierlijke schijn.
De zilveren trouw, in het wapen geschreven,
trok doorheen dit leven één onbuigzame lijn.

Onder 't brandende lover, onder ruisende regen
is Vlaanderen zijn laatste tocht meegegaan.
Treedt vrijheid eens aan uit het uur onzer zege,
dan zal blinkend zijn naam op de vlaggen staan!

Jos DIERICKX
----------------------------------------------------------------------------

Een andere, volksnationalistische dichter, Roni Ranke uit Oost-Vlaanderen, legt de nadruk op het onschatbare van het bruuske verlies van deze voorman:

In Memoriam Wim Maes
---------------------------------------
Spaar ons de bloei der paarse asters en krysanten,
die Vlaanderen zo vaak troosteloze tijding heeft gebracht;
de jagers slaan de zomer dood: - val der fazanten,
betoverend symbool dat ondergaat in nevelvuil en nacht.

De dorpse huizen hokken in het huiv'ringwekkend duister
maar torens uitgezet als wachten geven luid de boodschap door:
"Hém strekte blinde liefde voor zijn Volk tot luister,
verdrukt gaf hij de drang der schone wederspannigheid gehoor!"

Reeds arm aan leiders, voorman, 'u nog moeten missen
de bloesemende voorspoed wordt in Vlaand'rens boomgaard ruw geschaad:
wie zal na u de lijm van onze veren wissen,
het afgewezen kruit opnieuw bestemmen voor de buks der daad?

Er zal voor u geen plaats zijn onder d'eigen groten,
gij stondt daarvoor als geus te eenzaam en te koppig aan de boeg; -
het blijft nog lang een tocht van dobberende boten,
weerom verloor de vloot een onverschrokken kapitein te vroeg!

Roni RANKE
-------------------------------------------------------------------------------------------------

dinsdag 7 oktober 2008

De volks-Dietse verwachting van dichter Jos Vinks


De mooie en zinvolle oude volksnamen - het meest en het eerst door Guido Gezelle opnieuw gebruikt - voor oktober als de maand van het zaaien en van de druiven- of wijnoogst, voeren me terug naar één van onze weemoedige én strijdbaar volks-Dietse dichters: Jos Vinks. Van hem, oude vriend, medestichter én voorzitter van onze Vereniging van Vlaams-Nationale Auteurs (VVNA) op het eind van zijn leven tot aan zijn dood (2000), zal ik volgende zondag, de twaalfde van de melancholische oktobermaand, op de Voorpost-herdenking van dé idealistische militantenleider bij uitstek, Wim Maes, het gedicht "In Memoriam Wim Maes" voordragen. Veel te vroeg, op 3 oktober 1968, overleed deze onvervangbare leider in Brasschaat. De vorige aflevering van mijn Utopia-weblog, was al aan Wim Maes gewijd, bij wijze van aankondiging van de Voorpost-herdenking in Brasschaat. - Het ideaal van Wim Maes en van zijn "mannekes" was ook dat van verscheidene nationalistische poëten. De jongste tijd lijken we er steeds dichterbij te komen. Onze verwachting groeit! - In die geest druk ik hier de vier laatste gedichten af, samengebracht onder de titel "Verwachting" in Jos Vinckx' bundel "Wapen en Woord", in de latere versie van de eerste reeks "Verzamelde Gedichten" (De Roerdomp, Brecht, 1984):

VERWACHTING
--------------------------
Dit is de stilte, Volk, v'o'or dat de stormen
de dijken breken van uw kalme stroom.
Nog klemt het dwangbuis u der oude vormen
dich reeds rijst 't wassend water van uw droom...

De blonde morgen wenkt zoals het koren
waarin de vlmgloed der papavers slaat.
Uit kelders van de nacht stijgt gij, herboren
en breekt de ketens van een oude staat.

Reeds groeit in 't paarse licht het zeker teken:
het eenzaam goud van een ontplooide vlag.
Zijn bliksem zal de wolken openbreken
tot 't helder vuur van uw bevrijdingsdag.
--------------------------------------------------------------------------

Ik hoor de nachtegalen van uw zomers zingen
in gouden stilten die gij openstiet,
Volk, dat nu oprijst uit herinneringen
en in de broze klanken van dit lied:

'uw lied, dat op de avondwind gedragen
opstijgt, over de tuinen van april,
over de lege velden en de hagen
tot in de huizen, laag en winterstil,

wekkend het heimwee naar de zomerdagen
en naar een land, goud in de middagzon;
een lied dat stierf in onze nederlagen
doch dat in onze kinderen heregon,

helder herhaald: een echo onzer dromen,
stem van ons bloed en richtsnoer in de strijd,
doorademd lied, waar in elkander stromen
mijn liefde, Volk - en uwe eeuwigheid.
-------------------------------------------------------------------------------

Is dit uw late herfst, het broze licht der dagen,
de paarse morgen als een vreemd gelaat,
of is het lente, volk: een teer en zoet behagen
dat in de schaduw van een grote zomer staat?

Is dit 't bevrijden uit de stramme stilten,
breekt lente op uw boom de knop tot blad,
tot bloesem open? Treedt gij uit de kilte
waarin het lamerduister u omsloten had?

Of is dit 't grote waaien, dat de zomers
onttakelend, door grauwe luchten drijft?
Is dit het smalle vuur dat brandt in winterkamers,
het schraal bezit dat ons als enig teken blijft?

Of geurt de lente reeds in 't groen der bomen
en is de bleke zon haar glimlach aan de wand?
- Dit is uw antwoord, volk: 'k wil van mijn vrijheid dromen
en van uw zomer, Nederland;
-----------------------------------------------------------------------------------

Ik heb om jou gevochten, land der vaadren,
ik heb geleden, in lichaam en in ziel.
Jouw toekomst bleef de mijne elke dag omkaadren
ook nog toen naast mij 'n vriend al stervend viel.

Ik om jou geleden in de bittre nachten
en 'k hoorde nog je stem, je lied: herinnering
tot in de cel met 't bittre en lange wachten:
droom van een vrijheid die ik tot het eind bezing....
-------------------------------------------------------------------------------------

Wegens zijn inzet "
aan de verkeerde kant" en meer nog wegens zijn volkse,Vlaamse en Nederlandse nationalisme, is Jos Vinks, één van onze betere dichters, tijdens zijn leven nooit naar waarde erkend, noch gewaardeerd of bekroond geweest. Hij verdiende beter!
Borms Van Severen Van Wilderode Verschaeve Dietsland