zaterdag 31 januari 2009

Luc Verstraete: flamingant, veelzijdig artiest en spotvogel uit het Meetjesland


Scherp en raak spotten, met de nodige allure en dan nog in verbazingwekkende, soms onthutsende tekeningen, grafische werken en schilderijen: zo was de grote, onvergetelijke kunst van de volbloed-Meetjeslander Luc Verstraete. Hij werd in 1928 in Eeklo geboren en overleed op zondag 28 wintermaand jl. in die stad, waar hij ook leraar en directeur van de kunstacademie was geweest. Lucs vader, Hilaire Verstraete - zoon van Remi - en zijn moeder, Julia De Schepper woonden eerst in het mooie, landelijke dorpje Ursel, aan de rand van het indukwekkende bosgebied "Het Drongengoed". Zijn grootvader Remi én de mijne, Alfred Verstraete, waren broers en in het begin van de 20ste eeuw felle flaminganten, vriendelijke, warmhartige lieden met rebels bloed! Hun dorp en hun streek waren hun heilig en die liefde voor Ursel erfden zowel mijn vader, Pol(ydoor) Verstraete (1911-1999), schrijver van het veel gelezen jeugdboek "Scheve Zeven", als Luc Verstraete, die nochtans een Eeklonaar was.

Lucs soms bizarre passie voor erotiek, een levenslust, die zich aangrijpend uitte in talloze tekeningen en schilderijen, stond in schril contrast tot zijn levenslange angst voor de dood. En toch: gaan "
eros" en "thanatos" ook geen verbond aan, zoals Luc zo ontroerend in beeld bracht op bijgevoegde tekening? Alleszins is deze Verstraete een vernieuwer geweest in de Vlaamse - dus ook Nederlandse - kunst, een heel "eigen-aardig", vernieuwend expressionist, een romantisch fantast, zoals nog wel enkele andere artiesten in onze familie. Van nature was Luc een weemoedig mens, die zich graag terugtrok in zijn verbeelding, de inspiratiebron voor zijn werken. De jongste jaren, ten gevolge van een hersenbloeding, geraakte hij moeilijker te been en vergleed zijn melancholie in een depressie, die hij niet meer te boven kwam.

Luc Verstraete is één van de grootste moderne Vlaamse kunstenaars. Naast speelse en satirische erotiek, waren zijn thema's o.a. Sint-Franciscus of de heilige der armen, de dood en de aftakeling van de mens, het lijden én de spelende mens. Zoals mijn oud-collega van 't Pallieterke, Jan D'Haese zaliger het beschreef, kunnen we hem situeren in de fantastische en grootse traditie van Jeroen Bosch en Pieter Brueghel de Oude.- Als tekenaar gaf hij aan vele flaminganten, nationalisten en Dietsers meer besef van de waarachtigheid van hun overtuiging, met de vele affiches voor de IJzerbedevaarten in de jaren 1950-'60 en '70 en de stijlvolle prentkaarten met de "
koppen" van Joris van Severen, Verschaeve, Sint-Lutgardis en vele anderen. Het artistieke bloed - hoeveel mooier dan die gebanaliseerde "genen"! - van Meester en vava Luc vloeide verder in zijn kinderen, vooral in de voordrachtkunstenares Silvia en in de oudste zoon Paul, van wie ik pas bij het lezen van zijn vaders bidprentje (of "santje") vaststelde dat hij een - "onbekend", maar begaafd dichter is. De andere kinderen zijn Barbara en Michiel.

Ik besluit dit In Memoriam met het gedicht dat Paul Verstraete voor zijn vader schreef en dat op het "
doodsbeeldeke" werd afgedrukt:

Ik wist niet dat de toekomst sterven kon
Dat water kan bevriezen aan de bron
Dat laaiend vuur ook ijzig koud kan zijn
Nu gij me loslaat ken ik pas die pijn
Van nooit meer samen, radeloos alleen
Uw blauwe blik voorgoed verstild tot steen.

Gij zijt de ene God die 'k heb vereerd
Met u deel ik wat nimmer wederkeert
Geen klok slaat trager nu gij mij verlaat
Geen almanak die vandaag overslaat
Gij hebt geen vat op tijd, tijd niet op u
Tijdloos zijt gij vereeuwigd in het nu.

Voor altijd ons vava en Meester Luc
Voor altijd ons verdriet en ons geluk.

2 opmerkingen:

Unknown zei

Erik, bedankt voor dit huldebetoon aan ons vader. Hij was inderdaad een groot kunstenaar die vooral met zijn tekenpen ongeëvenaarde kunst heeft voortgebracht.

hugoschaeck zei

dag, mooie woorden . Remi Verstraete was mijn overgrootvader !
groeten, Hugo Schaeck

Borms Van Severen Van Wilderode Verschaeve Dietsland