Drie ridders : Joe English, Lode De Boninge en Frans Van der Linden

Met horten en stoten, als een stoomtrein uit mijn kinderjaren, schuift deze -poëtische en tegendraads-nonconformistische - blog, een stroom van gedachten en gedichten, verder. Lentelijke, in oorsprong blijmoedige, zelfs vrolijke mensen waren de twee kunstenaars, die ik hier al heb opgeroepen, met verve en vuur. Ik kén hen, door indringende lektuur en bezinning, door hen voor te houden aan de arme, onwetende jeugd van Vlaanderen, zoals ik het 40 jaar geleden, als leraar deed! Ik blijf hen gedenken, zoals de Duitsers het doen met Goethe, Schiller, Hölderlin, Heine, Novalis en Rilke, omdat zij beiden -door de dood vroeg getekende romantici- veel te jong en na harde en onrechtvaardige bejegening dit leven voor een -laten we tenminste dàt geloven- beter, eerlijker en schoner "zijn" moesten ruilen: Alice Nahon, fijnzinnige en vurige dichteres, nog geen 37 toen zij ons moest verlaten; Ernest van der Hallen, al even vurig idealist en hartstochtelijk romanticus, die om de hoorn des overvloeds van Liefde en Schoonheid die hij schonk, werd geminacht, gehaat en gemeden door de politieke en klerikale heersers over dit zielloze land van domme slaven... De naijver...

Gedenken en opnieuw voorhouden aan talloze onwetenden: dàt moeten we blijven doen. Rodenbach, Verschaeve, Wies Moens, Nest van der Hallen en Van Wilderode déden het nadrukkelijk. Samen met anderen, o.a. in onze IJzerwake -de enige IJzerbedevaart- blijf ik de groten herdenken, zoals ook Ward Hermans en nu nog Aleidis Dierick dat deden.

Nu we de nieuwe, zevende, IJzerwake - op 24 oogst in Steenstrate - aan het voorbereiden zijn, wil ik hier drie van de zes "ridders" uit de 'Ballade van de zes ridders' (IJzerbedevaart 1953) even voor de geest roepen. Om het niet te lang te maken breng ik hen aan in de strofen van mijn lieve vriend Anton. In een volgend "stuk" ga ik dieper op hen in. Verleden jaar heb ik tijdens de IJzerwake Renaat de Rudder (Landegem) en de Gebroeders Edward en Frans van Raemdonck herdacht, n.a.v. de 90ste verjaardag van hun sneuvelen aan het front in 1917. Dit jaar 90 jaar geleden, in 1918, sneuvelden Joe English, Lode de Boninge en Frans van der Linden:

Wij hebben drie ridders voorbij zien gaan.
Zij voerden geen staatsie, geen hoge waan,
zij hadden slechts grauwe kapoten aan.

Maar onder het vuur en de waanzin bleef
de geest altijd vaardig; die richtte en dreef
één die zijn droombeeld in lijnbogen schreef.

Joe English, de zuivere knaap en soldaat,
droeg, schoon als een ster in het hemelveld staat,
door een hel van vlammen, zijn helder gelaat.

En onder zijn tekenstift groeide gestaag
de zachtste Maria, kind moeder en maagd,
én het kruis van de IJzer dat woorden draagt

die vloeiden zo droef uit zijn schrijvende hand
tot een klacht voor de wereld en voor dit land:
Hier liggen hun lijken als zaden in 't zand.

Hoop op de oogst? Maar de grond was verdord
als een akker van steen waar het zaad ligt verstort
én komt ooit de tijd dat het zomer wordt?


Wij hebben twee ridders voorbij zien gaan.
Zij voerden geen staatsie, geen hoge waan,
zij hadden slechts grauwe kapoten aan.

Die kwamen van ver, uit verschillende stand,
maar vast en voor immer sloot hen de band
van éénzelfde liefde voor éénzelfde land!

De hemel een vuurhoos, het veld een groot graf:
granaten en bommen, het helse geblaf
van de mitrailleuses laat niet meer af.

Een haastige doodlijke kogel boort
zich een weg naar het hart, een zeer kleine poort;
daarlangs vlucht het bloed én het laatste woord.

Dan liggen zij, Lode en Frans, bij elkaar
als twee rode rozen op één altaar,
als twee rode graankorrels op één aar.

En Moeder Vlaandere, die dit ziet
én twéé moeders in Vlaanderen krijgen om niet
de lege schoot weer gevuld met verdriet.

(Temse)