dinsdag 21 april 2009

"Een vaderland om in het hart te dragen"


Het is warempel sedert 1 april geleden dat ik nog een tekst met een boodschap of een actuele inhoud aan mijn Utopia-land heb toevertrouwd. Ik had nochtans beloofd dat ik met grotere regelmaat zou opduiken. Door mijn eigen elektronische fout hebben enkele beklijvende paasgedichten mijn blog niet kunnen bereiken, die nochtans uitstekend wordt verzorgd en opgesmukt door mijn nationalistische en Dietse kameraad Björn Roose. Die paasgedichten waren van de hand van groten als Guido Gezelle, Wies Moens en Anton van Wilderode. Maar kom, vijgen na Pasen: daar begin ik niet mee! Ik gooi het dus over een heel andere, volkse en sociale boeg, met de strijd der bittereinders om het behoud van Doel én met een sterk spotgedicht over "een vaderland om in het hart te dragen".


Op de eerste plaats blijft de strijd om het behoud van (wat er nog overblijft van) het mooie en historisch waardevolle Scheldedorp Doel actueel en wordt het verweer van de dappere bittereinders van "Doel 2020", onder leiding van Jan Creve, in de komende maanden nog bitterder. Op 31 augustus vervalt immers het woonrecht in Doel. Nog een 200-tal Doelenaars willen niet weg. De leugens van de "minister-president van Vlaanderen", Kris Peeters, met name dat hij ons door de "crisis" zal loodsen - God betere het! - door onze welvaart te herstellen, die in hoge mate - vindt deze CVP-er - afhangt van de havens... daar moeten we alles voor over hebben, voor die gulzige moloch van de Antwerpse haven..., daarvoor moet het Waaslandse dorp Doel worden gesloopt, op brutale wijze platgewalst. De moedige militanten krijgen wel de morele steun van een hele groep Wase, Antwerpse en andere dichters en van de ijverige vrouwen van KunstDoel - Eva van Tulden, Frie Lauwers, Dianne Nuyts en Marina Apers, die aan de havenheren en aan de Vlaams-Belgische regering voorstellen om Doel te behouden als een "kunstendorp", met tentoonstellingen, poëzieavonden, concerten enz. De dorpsbewoners steunen dat alles heel geestdriftig. Toch blijft de vraag: dringen alle acties, zacht-poëtische, muzikale en beeldende, wel door tot de domme, a-culturele koppen van de Belgisch-Vlaamse heersers rond de engelachtige hypokriet Peeters en tot de brutale vlerk Schalk van de "Maatschappij Linkeroever"? Ik geloof van niet. Zoals steeds in dit bekrompen land zullen we, met veel "laatste Mohikanen van goede wil" de strijd zélf moeten voeren, met de eigen mensen en met zoveel mogelijk sympathisanten. In Nederland gaat dat wel: het dorp Ruigoord blijft bestaan binnen de haven van Rotterdam en de overheid is niet zomaar botweg tot ontpoldering bereid... Het Saeftinghe-dok is niet meer nodig en de zgn. crisis belet de aanleg ervan... Zo horen en lezen we toch... Waarom dan Doel (laten) vernietigen en daar een nutteloos en zinloos stuk braakland laten liggen? Wat dichters van formaat als Mark Meekers, Frank De Vos, José de Poortere en uw dienaar schreven en schrijven, dringt niet tot de domme regeerders-koppen door! Die lezen dit utopisch blog toch niet en ze halen hun schouders op bij ons protest, of ze nu "links" zijn of "rechts". Om Doel weer eens poëtisch recht te doen, kies ik dit keer voor een heel vroeg Doel-gedicht en wel "Doel 2" uit de bundel "Ik adem mijn eigen aarde". Vijftig Waaslandse gedichten van mijn vriend Anton van Wilderode (1918-1998). Deze bundel verscheen in 1974. Het gedicht is dus bijna veertig jaar oud... Profetisch, zoals een groot dichter dikwijls is, uit hij de angst om het bedreigde dorp:

DOEL 2
--------------
De lege zondagmiddag strompelt voort
alleen gelaten na 't gelui der klokken;
de luie netten hangen opgetrokken,
een zak vol wind, en niemand meer aan boord.

Het water moeizaam heeft het laatste woord
tegen de schoeiingsborden en de bokken;
een kleine rietgors ruist omhoog met snokken
als vastgebonden aan een iele koord.

Het dikke slib gedijt en ongestoord
waadt stroomopwaarts het riet met dichte rokken,
maar op de horizon groeien de dokken.
De laatste visser doet of hij niet hoort.

Maar in dit land kent men geen schaamte. Zo lees ik ook in een schamper en fel spotgedicht van een andere Waaslander, die zich "Simon Schamp" noemt. Het gaat hier uiteraard om belgië, maar de huidige, "Vlaamse" regeerders zijn ook al besmet door de oude belgische ziekte. Onze toekomst, als Brabanders, Vlamingen en Limburgers, is Nederlands, geleidelijk groeiend naar een Nederlandse staat! Veel in het volgende gedicht is van toepassing op de aanslag op Doel!

Een vaderland om in het hart te dragen
---------------------------------------------------------
Dit is het vaderland waar men geen schaamte kent.
Waar normen even snel als damp vervagen.
Waar diefstal en corruptie ongeremd
De oorzaak zijn van stijgend onbehagen.
Dit is een vaderland om in het hart te dragen.

Dit is het vaderland waar men de wetten stemt
Om tegenstanders te belagen.
Waar men belastert, broodrooft en de rechten schendt
Van hen die heel terecht om uitleg vragen.
Dit is een vaderland om in het hart te dragen.

Dit is het vaderland waar elke delinquent
Met vrucht en onbevreesd, zijn kans kan wagen.
Waar hij wordt opgevangen en verwend
Tot aan het einde van zijn dagen.
Dit is een vaderland om in het hart te dragen.

Dit is het vaderland waar elke zuurverdiende cent
Met zorg wordt nagepluisd en aangeslagen.
Waar vorst en paladijnen permanent
Als ratten aan de staatskas knagen.
Dit is een vaderland om in het hart te dragen.

Dit is het vaderland. Dit is de circustent,
Waarvan wij hier met schroom gewagen.
Het rotversleten monument,
De ergste van de zeven plagen.

Dit is het vaderland dat wij ten grave dragen.


Simon Schamp


(Afbeelding boven : SS Vaderland, een "belgisch" stoomschip dat voor de Red Star Line op de lijn Antwerpen - New York voer vanaf januari 1873. Het werd in maart 1989 omgedoopt naar "Géographique", ging onder Franse vlag varen en zonk in oktober van datzelfde jaar ten gevolge van een aanvaring ...)

woensdag 1 april 2009

Dichters, kunstenaars en Doelenaars voor "KunstDoel"



Dichter Frank De Vos heeft op zaterdag 21 lentemaand, bij het prille ontwaken van een - net als het Waaslandse Scheldedorp Doel zelf - verzuipende "lente" de eerste DorpsDichterDoel, Mark Meekers, opgevolgd. Uit zeventig inzendingen van poëten uit heel Vlaanderen, werd zijn gedicht "Habeas Corpus" ("We hebben een lijf") door de vijfkoppige jury - Mark Meekers, Dianne Nuyts, Willem Persoon, Bert Bevers en Karel Sergen - als het sterkste bevonden: "actueel, nostalgisch én strijdvaardig". Dit gedicht kan je hieronder en op Google vinden onder "Frank De Vos" en ook onder "KunstDoel". Er waren nog vele andere inzendingen, waardevol naar inhoud en vorm (stijl), die niet werden bekroond noch "eervol vermeld". Eéntje ervan was dat van uw dienaar-dichter, samensteller van dit "Utopia" (="nergensland"). En juist het lieflijke, al uit de 13de eeuw stammende, Waaslandse dorp Doel, wordt, onherroepelijk én wraakroepend, een - zij het zeer negatief - "utopia"... Je kan het hierbij, na dat van Frank De Vos - dat écht een bekroning verdiende! - ook lezen. Ik zond het in onder de schuilnaam "Luctor et Emergo" (=Ik worstel en ik blijf boven!), de zeer toepasselijke wapenspreuk van het zo nabije Zeeland.

Dichters, schrijvers en juryleden praten véél, terwijl de echte voorvechters voor het redden van wat er nog te redden valt in het steeds verder bedreigde en verwoeste Doel, op de barrikaden gaan staan: Jan Creve en zijn dapperen, vrouwen en mannen van "Doel 2020", die op de daken klimmen én voor de bulldozers post vatten... Aan hén draag ik volgende gedichten op: dat van Frank De Vos, dat van mezelf én nog één van José De Poortere, priester en dichter van Sint-Niklase oorsprong, dat - toevallig - dezelfde titel heeft als het mijne: "Doelstelling". Hij nam het op in zijn bundel "De navel van de wereld" (1999, Uitgeverij Zuid en Noord, Beringen). Dé voornaamste én voor de toekomst beklijvendste Doel-dichter blijft alleszins Mark Meekers, van wie ik in deze blog én in 't Pallieterke al enkele gedichten publiceerde. Op die - feestelijke én bittere - zaterdagavond 21 maart - stelde hij een nieuwe bundel met zijn 55 Doelse én dwars-rebelse gedichten voor: "Doelgericht". Jammer genoeg is dit, fraai met een eigen kunstwerk versierde, boek slechts in beperkte oplage bij de dichter te verkrijgen. Hij gaf het in eigen beheer uit. Opstandig, prachtig-sarcastisch en soms cynisch, dàveren deze gedichten naar de toekomst, stérker dan de gruwelijke bulldozers van de "Vlaams-belgische" baas Peeters... Ik kies één van deze bijzonder sterke, beklijvende gedichten, sowieso een aanklacht tegen de huidige, Vlaams-belgische politiek: "Archeologie" (blz. 52 in de bundel).

Habeas Corpus
----------------
Wij hebben een lijf, omdat we geen stad zijn,
geen samengedreven vee, geen blauwe r
die aanrolt op het betonrot van een havendok,
omdat we taarten eten, smoutebollen bakken,
er joelende kinderen spelen,
omdat de boer zijn boerin hier kust, er nog
een molen staat, er geen metaalmoeheid raast,
omdat we geen klaplong zijn, geen palliatief verhaal,
geen geslepen gebit van een baggerkraan
omdat we hier 's avonds de soep uitscheppen bij elkaar
op de stoep, om ons gezicht een laatste praatje slaan.
Wij hebben een lijf, omdat we geen stad zijn
en "zie je" zeggen, en "ook zo", we ons Doel
noemen, niet Guantanamo Bay.

Frank De Vos


"Doel-stelling"
-----------------
Dichters en arme duivels zijn nu aan zet!
Een laatste garde Doel-minnaars doet weer geloven
dat uit vernieling en verdriet nog kan naar boven
komen wat woord, muziek en beeld deels heeft gered.

Kan kunst dan toch dit dorpje redden,
zo klein en broos in d'oude stroom gebet?
Onraadbaar is de toekomst, maar onze wil wordt wet,
als weinige vrouwen, mannen ook de stem beletten

die moedeloosheid en onmacht steeds weer staaft
en voor het dorp de kuil nog dieper graaft.
Wordt dit geen utopie: herleven uit de kunsten
van dichters, die voor laatste Doelenaars hun gunsten,

schoon en schamel, mild en vrij ten dienste stellen?
Die gezellen, zangers ook en beeldenaars, van elke tijd
zijn zij. Ten langen lest' verdrijven zij 't beknellen
van velen in het keurslijf van de slechte staat en tijd!

Als Zeelands wapenspreuk wordt hun het weten
dat 't felle worstelen en niet verzuipen tot gebod
geworden is in dit onzalig land; dat spot
met 't smalste stukje lieve aarde hen nog verbeten

teisteren zal. Maar zijn niet de poëten de bazuinen
die schallen, eeuwenoud en onversaagd, tot 't verweer
in hart en geest van velen daagt en uit de kruinen
van de trouwe ritselbomen trilt zoals weleer?

Luctor et Emergo!
20 wijnmaand 2008


In de jaren 1990, toen de bedreiging van het slopen, afbreken en verwoesten van Doel door de "Maatschappij Industrialisatie Linkeroever" steeds duidelijker werd reageerden reeds enkele voorname Vlaamse dichters op die aanslag op een oud, historisch waardevol, Waaslands dorp. Onder hen de uit Sint-Niklaas afkomstige priester José De Poortere, oud-leerling van Anton van Wilderode, in het gedicht "Doelstelling" - toevallig met dezelfde titel als dat van je "realistische utopist"..., maar wel heel anders dan toonaard. Het werd opgenomen in José's bundel "De navel van de wereld" (1999). Lees maar!


"Doelstelling"
------------------
Ze willen Doel onteigenen
berekenen in Euro.
Een juist herstelde kerk
heeft minder waarde dan een dok,
bejaarden zullen als bloempotten
worden verplaatst, verplant.

Mijn bed staat niet in Doel
ik vang er zelfs geen krabben,
maar waarom blijven de koeltorens
ongehinderd op de nieuwe havenplannen
waarom beslist een meerderheid
van Antwerpse arroganten?

Is dit een stammentwist, een dorpje
in een Wase polder, een handvol mensen
van over het water tegen een grote stad
die verder uitbreidt als een olievlek
gedreven door het Vlaamse centralisme
een resistente virus van geld en macht?

Of wordt in Doel een ramp verwacht,
moeten de mensen nu al vluchten?
Is Antwerpen zelf wel veilig
als de zuidpool in de broeikas smelt
de oceanen en de zeeën groeien
en alle havens in de lage landen sterven?

José de Poortere
(uit "De navel van de wereld", 1999)

Ik besluit met het fel-sarcastische gedicht uit de bundel "Doelgericht" van Mark Meekers:

Archeologie
----------------------
ooit spelen hier weer kinderen als het
geluid van containers vol schroot voor
Afrika is weggeroest, alle dioxine geëx-
porteerd, er geen munt meer rolt voor

€-rotici. Doel spiegelt nog in de plassen,
is nooit meer uit het water weg te wissen.
de kans is groot dat tussen baggerspecie,
haaientanden en betonrot een fossiel uit

het Cynicum wordt gevonden: de tijd dat gods
ster doofde, die van Peeters straalde.
een schedel zonder gehoorbeentje, bril-
letje bijziend en haaks op humaniteit.

hoe kwam hij om? gleed hij van het jacht
dat over de Schelde stoeide in een regen-
boog van zuurstokkleurtjes? brak hij zijn
nek in de kloof tussen burger en politicus.
Borms Van Severen Van Wilderode Verschaeve Dietsland